موضوع: "نماز شب در آیات"

نماز شب در آیات

در قرآن كريم بيش از نُه آيه پيرامون نماز شب ذكر شده است. آيات شريفه عبارتند از: 

«وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسي أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً»؛ (۲) و پاسي از شب را (از خواب برخيز، و) قرآن (و نماز) بخوان! اين يك وظيفه اضافي براي توست؛ اميد است پروردگارت تو را به مقامي در خور ستايش برانگيزد! 

* * * 

«تَتَجافي جُنُوبُهُمْ عَنِ المَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَطَمَعاً وَمِمّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ»؛ (۳) پهلو هايشان از بسترها در دل شب دور مي‌شود 

بپا مي‌خيزند و رو به درگاه خدا مي‌آورند) و پروردگار خود را با بيم و اميد مي‌خوانند، و از آنچه به آنان روزي داده ايم انفاق مي‌كنند! 

* * * 

«كانُوا قَلِيلاً مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ وَبِالأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ»؛ (۴) آن‌ها كمي از شب را مي‌خوابيدند، و در سحرگاهان استغفار مي‌كردند. 

* * * 

«يا أَيُّهَا المُزَّمِّلُ قُمِ اللَّيْلَ إِلّا قَلِيلاً نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلاً أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ القُرْآنَ تَرْتِيلاً»؛ (۵) اي جامه به خود پيچيده! شب را، جز كمي، بپاخيز!

[]نيمي از شب را، يا كمي از آن كم كن، يا بر نصف آن بيفزا، و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان. 

* * * 

«إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْني مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطآئِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَؤُوا ما تَيَسَّرَ مِنَ القُرْآنَ»؛ (۶) پروردگارت مي‌داند كه تو و گروهي از آن‌ها كه با تو هستند نزديك دو سوم از شب يا نصف يا ثلث آن را به پا مي‌خيزند؛ خداوند شب و روز را اندازه گيري مي‌كند؛ او مي‌داند كه شما نمي توانيد مقدار آن را (به دقّت) اندازه گيري

[]كنيد (براي عبادت كردن)، پس شما را بخشيد؛ اكنون آنچه براي شما ميسّر است قرآن بخوانيد. 

* * * 

«وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلاً طَوِيلاً»؛ (۷) و در شبانگاه براي او سجده كن، و مقداري طولاني از شب، او را تسبيح گوي! 

«أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آنآءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَقآئِماً يَحْذَرُ الآخِرَةَ وَيَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ» (۸) ؛ (آيا چنين كسي با ارزش است) يا كسي كه در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قيام، از عذاب آخرت مي‌ترسد و به رحمت پروردگارش اميدوار است؟!

«لَيْسُوا سَوآءٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ أُمَّةً قآئِمَةً يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آنآءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ»؛ (۹) آن‌ها همه يكسان نيستند؛ از اهل كتاب، جمعيّتي هستند كه (به حق و ايمان) قيام مي‌كنند؛ و پيوسته در اوقات شب، آيات خدا را مي‌خوانند؛ در حالي كه سجده مي‌نمايند. 

* * * 

«وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَقِياماً»؛ (۱۰) كساني كه شبانگاه براي پروردگارشان سجده و قيام مي‌كنند. 

* * *

منبع:کتاب نماز شب .انتشارات مسجد جمکران . ص5